Melanotaenia kamaka

Allen en Renyaan, 1996

Soortbeschrijving

Melanotaenia kamaka heeft een zilverblauwe kleur op de bovenrug, die verloopt naar zilverwit op de onderste helft. De bovenste helft van het lichaam van de mannen is vaak bedekt met zilveren vlekken. De schubben op het lichaam zijn afgezet met smalle donkere lijnen, die intenser zijn op de twee midlaterale rijen schubben. Mannetjes kunnen op deze twee rijen schubben melanoforen (pigmentcellen) activeren, die een blauw tot zwartachtige middenstreep vormen op het achterste gedeelte van het lichaam, met inbegrip van staartwortel. Vooral bij oudere mannen zijn blauw tot zwartachtige vlekken tussen de bovenste achterste hoek van het oog en de regio onder de borstvin te zien; de eerste rug-, buik- en anaalvinnen zijn witachtig, de tweede rug- en staartvinnen zijn doorzichtig met een blauwachtige gloed. De borstvinnen zijn doorschijnend. De vrouwelijke kleuring van de vinnen is over het algemeen meer diffuus en doorschijnend in vergelijking met de kleuring bij de mannen.

Naast de bovengenoemde kleurverschillen vertonen vrouwtjes vaak een diffuus midlaterale streep, ongeveer anderhalve rij schubben breed. De streep loopt vanaf het oog tot aan de basis van de staartvin. De verschillen in vorm van de vinnen tussen de geslachten is niet zo duidelijk als bij de meeste andere leden van het geslacht, maar zoals bij de meeste Melanotaenia-soorten is er een uitgesproken verschil in lichaamshoogte. De mannen worden hoger in lichaamsbouw naarmate de leeftijd vordert. Zij kunnen een lengte bereiken van 8 cm, maar zijn meestal kleiner dan 6 cm.

Verspreiding en leefgebied

Deze soort komt blijkbaar alleen voor in Lake Kamakawaiar, de grootste van de drie grote meren, en verscheidene kleinere meertjes net landinwaarts bij Triton Bay, West-Papoea. De Triton-meren zijn gelegen aan de zuidelijke kust van West-Papoea, onmiddellijk ten oosten van het Bomberai-schiereiland en ongeveer 50 km ten oosten van de zeehaven van Kaimana. De meren zijn omgeven door hoge kalkstenen heuvels. Er zijn drie grote meren: Kamakawaiar, Lakamora en Aiwaso. Kamakawaiar (meestal aangeduid als Kamaka) ligt minder dan 5 km van de kust en is gescheiden van het tweede meer, Lakamora, door een afstand van ongeveer 7 kilometer. Het derde meer, Aiwaso, ligt slechts een paar honderd meter van Lakamora. De meren lijken geen afvoerende stromen te hebben hebben, de afvoer ligt vermoedelijk ondergronds. De volgende metingen zijn opgenomen in juli 1995: watertemperatuur 28,9 °C, pH 8,0 en een geleidbaarheid van 220 mS.

Opmerkingen

Heiko Bleher ving deze soort in juni 1995 samen met Paola Pierucci en Patrick de Rham. De soort werd ‘kamaka’ genoemd, de naam die de bewoners van Triton Bay gebruiken voor Lake Kamakawaiar, de typelocatie.

Literatuur

- Allen, G. R. and S. J. Renyaan (1996). Three new species of rainbowfishes (Melanotaeniidae) from the Triton Lakes, Irian Jaya, New Guinea. Aqua, Journal of Ichthyology and Aquatic Biology 2 (2): 13-24.